In vijftien jaar tijd veranderde het aanzicht van de IJsseldelta bij Kampen ingrijpend. Om het gebied te beschermen tegen hoogwater kreeg de rivier de ruimte: de IJssel werd uitgediept en kreeg met het Reevediep een bypass naar het Drontermeer. Biograaf en journalist Joep Boerboom schreef een boek over de bewogen geschiedenis van deze nieuwe rivierarm. Bij de opening van het Reevediep op 14 maart kreeg koning Willem-Alexander het eerste exemplaar overhandigd.
Het klonk vijftien jaar geleden haast te mooi om waar te zijn: een hoogwatergeul die de wijde omgeving beschermt tegen hoogwater én kansen biedt voor natuur, wonen, werken en recreëren. Zo moest het mogelijk worden een ‘rondje Kampen’ te varen en waterrijk te wonen aan de bypass in het dorp Reeve.
Sommige bewoners twijfelden aan het nut van een rivierarm door hun achtertuin en lieten dat duidelijk merken. Actiegroepen vochten de plannen voor de vaargeul en de bouw van het dorp Reeve aan tot aan de Raad van State. De gemoederen liepen soms hoog op. Lokale en regionale bestuurders werden bedreigd en achterna gezeten. Ook in politiek Den Haag moesten zij alles uit de kast halen om de aanleg van de bypass voor elkaar te krijgen. De geschiedenis van het Reevediep laat zich kortom lezen als een spannend jongensboek met aan het einde van bijna ieder hoofdstuk een cliffhanger: gaat hij er komen of niet?
Boerboom reconstrueert in zijn boek de bewogen geschiedenis van de bypass en de aanleg van de nieuwe natuur en bijzondere waterbouwkundige werken. Vele betrokkenen doen hun persoonlijke verhaal. Wat betekent het als je huis moet wijken voor een rivierarm? Wat voelde onderwaterarcheoloog Wouter Waldus toen hij een middeleeuwse kogge opdook uit de IJssel? Hoe wist ecoloog Heleen Broier tienduizenden zeldzame modderkruipers te redden tijdens de werkzaamheden? Hoe bezorgde ‘rietdokter’ Aalt van den Hul met zijn riettransplantaties karekiet en roerdomp nieuw leefgebied?
,,Ik jogde eens over de Zwartendijk toen een boer me op zijn trekker achterna kwam. Aan zijn verbeten gezichtsuitdrukking en de manier waarop hij gas gaf, zag ik dat het niet voor een gezellig praatje was. Een collega van hem stormde vanaf zijn erf op me af met een riek of schep. Ik rende snel van de dijk af over de N50 heen om ze af te schudden.’’
Oud-provinciebestuurder Theo Rietkerk over de hoogoplopende gemoederen.
,,Toen ik een tweede balk schoonveegde, wist ik dat ik goed zat. Aan de constructie zag ik dat het een middeleeuws wrak moest zijn.’’ Een kippenvelmoment. ,,Ik besefte dat ik de eerste was die het schip aanraakte nadat het zeshonderd jaar geleden naar de IJsselbodem verdween.’’
Onderwaterarcheoloog Wouter Waldus over de vondst van de IJsselkogge.
,,Toen draaide het bij mij wel even hoor. Je weet al jaren dat het gaat gebeuren. Ergens heb ik er vrede mee, maar als je dan ziet hoe ze je mooie huis afbreken…’’
Bewoonster Klaasje van Ittersum over de sloop van hun huis dat moest wijken voor de bypass.
Deining in de IJsseldelta, biografie van de bypass bij Kampen van Joep Boerboom verscheen bij WBOOKS en kost € 19,95. Klik hier om het boek te bestellen.